Россия

Ռուսաստան

Ninara from Helsinki, Finland - CC BY 2.0 Slavyanochka - CC BY-SA 4.0 Витольд Муратов - CC BY-SA 3.0 Sorovas - CC BY-SA 3.0 Sorovas - CC BY-SA 3.0 User:Simm - CC BY-SA 2.5 Денис Пономарев - CC BY-SA 4.0 Florstein (Telegram:WikiPhoto.Space) - CC BY-SA 4.0 sanil - CC0 Samantha Cristoforetti - CC BY 2.0 - Public domain HiperBoreus - CC BY-SA 3.0 OlgaChuma Ольга Чумаченко - CC BY-SA 3.0 Ahsartag - Public domain Butorin - CC BY-SA 4.0 Сергей Александров - CC BY-SA 3.0 Cons Ph - CC BY-SA 4.0 PDXdj at English Wikipedia - CC BY 2.5 Batintherain at English Wikipedia - Public domain Апарин Алексей (Заводской) - CC BY-SA 4.0 Sergey Ashmarin - CC BY-SA 3.0 User:MatthiasKabel - CC BY-SA 3.0 NASA Earth Observatory images by Jesse Allen, using Landsat data from the U.S. Geological Survey. - Public domain Sergey Nemanov (Photocity) - CC BY-SA 2.5 Ratigan at French Wikipedia - CC BY-SA 3.0 xndr - Public domain Florstein (Telegram:WikiPhoto.Space) - CC BY-SA 4.0 Sergey Pesterev - CC BY-SA 4.0 Sergey Pesterev - CC BY-SA 4.0 Azmanova Natalia - CC BY-SA 4.0 sanil - CC0 Anthospace - CC BY-SA 3.0 Sorovas - CC BY-SA 3.0 Florstein (Telegram:WikiPhoto.Space) - CC BY-SA 4.0 Florstein (Telegram:WikiPhoto.Space) - CC BY-SA 4.0 M.Dirgėla - CC BY-SA 3.0 Azmanova Natalia - CC BY-SA 4.0 Florstein (Telegram:WikiPhoto.Space) - CC BY-SA 4.0 User:MatthiasKabel - CC BY-SA 3.0 Татьяна Лисицына - CC BY-SA 4.0 Игорь Шпиленок - CC BY-SA 3.0 sanil - CC0 Heidas - CC BY-SA 3.0 Сергей Александров - CC BY-SA 3.0 An2nv - CC BY-SA 4.0 ru:Участник:ComIntern - GFDL Тимур Агиров - CC BY-SA 4.0 Алексей Задонский - CC BY-SA 4.0 Nakh - Public domain Sorovas - CC BY-SA 3.0 Sorovas - CC BY-SA 3.0 Samantha Cristoforetti - CC BY 2.0 MAK - Public domain A.Savin - CC BY-SA 3.0 Татьяна Лисицына - CC BY-SA 4.0 HoroshilovAleksandr - CC BY-SA 4.0 Florstein (Telegram:WikiPhoto.Space) - CC BY-SA 4.0 kuhnmi - CC BY 2.0 Suleymannabiev - CC BY-SA 4.0 sanil - CC0 Sergey Ashmarin - CC BY-SA 3.0 Original uploader was Buzava at en.wikipedia - Public domain No images

Context of Ռուսաստան

Ռուսաստան (ռուս.՝ Россия), պաշտոնական անվանումը՝ Ռուսաստանի Դաշնություն (ռուս.՝ Российская Федерация), միջմայրցամաքային պետություն Եվրասիայի հյուսիսարևմտյան հատվածում։ Տարածքի հիմնական մասը գտնվում է Հյուսիսային Ասիայում, իսկ որոշակի հատված նաև Արևելյան Եվրոպայում։ Ռուսաստանն աշխարհի խոշորագույն պետությունն է և զբաղեցնում է երկրագնդի ցամաքային տարածքի 1/8-ը։ Բնակչության թվով 9-րդն է աշխարհում․ ըստ 2018 թվականի մարդահամարի տվյալների՝ Ռուսաստանի բնակչության թիվը կազմում է ավելի քան 144 մլն մարդ։ Երկրի ազգաբնակչության 77 %-ը կենտրոնացված է արևմուտքում՝ եվրոպական հատվածում, որտեղ էլ տեղակայված է քաղաքամայր Մոսկվան։ Վերջինս համարվում է Եվրոպայի խոշորագույն քաղաքը, ինչպես նաև խոշորագույններից մեկն ամբողջ աշխարհում։ ՌԴ նշանավոր քաղաքներից են նաև Սանկտ Պետերբուրգը, Նովոսիբիրսկը, Եկատերինբուրգը և Նիժնի Նովգորոդը։ Պետական լեզուն ռուսերենն է, հիմնական բնակիչները՝ ռուսները։ Խոշոր ազգային փոքրամասնություններն են թաթարները, ուկրաինացիներ...Կարդալ ավելին

Ռուսաստանի Դաշնությունը սահմանակցում է տասնութ պետությունների ու այդ չափանիշով ևս զբաղեցնելով առաջին տեղը։ Մասնավորապես՝ ցամաքային սահման ունի Նորվեգիայի, Ֆինլանդիայի, Էստոնիայի, Լատվիայի, Լիտվայի, Լեհաստանի (Կալինինգրադի երկրամասով), Բելառուսի, Ուկրաինայի, Վրաստանի, Ադրբեջանական Հանրապետության, Ղազախստանի, Չինաստանի, Մոնղոլիայի և Հյուսիսային Կորեայի հետ։ Օխոտի ծովով սահմանակցում է Ճապոնիային, իսկ Բերինգի նեղուցով՝ ԱՄՆ-ի Ալյասկա նահանգին։ Որպես իրեն սահմանակից երկիր Ռուսաստանը ճանաչում է նաև իրավականորեն Վրաստանի մաս կազմող Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի հանրապետություններին, որոնք անկախություն են ստացել 2008 թվականի ռուս-վրացական պատերազմի արդյունքում, սակայն մինչ օրս միջազգային ճանաչում չունեն։

Արևելյան սլավոնների գաղթը դեպի Եվրոպա տեղի է ունեցել 3-8-րդ դարերում։ 9-րդ դարում հիմնադրվում է Կիևյան Ռուսիան, որի Ռյուրիկովիչ արքա Վլադիմիրը 988 թվականին ընդունում է ուղղափառ քրիստոնեություն։ Ռուսիայում մոնղոլական տիրապետության ավարտից հետո ստեղծվում է Մոսկվայի մեծ իշխանությունը, որը Իվան IV Ահեղ արքայի ջանքերով դառնում է կենտրոնացված ռուսական պետություն։ Միապետությունը Ռուսաստանում պահպանվում է մինչև 1917 թվականի մարտը, երբ պատմության ասպարեզ է դուրս գալիս Ռուսաստանի հանրապետությունը, որը դե յուրե վերահսկում էր նախկին Ռուսական կայսրության տարածքին։ Հոկտեմբերյան և փետրվարյան հեղափոխությունների արդյունքում ստեղծվում է Խորհրդային Միությունը, որն առաջին սոցիալիստական պետությունն էր աշխարհում։ Հետագայում խորհրդային Կարմիր բանակը հաղթանակում է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի վերջին վճռորոշ ճակատամարտում՝ ազդարարելով Գերմանիայի կապիտուլյացիան։ Ներկայիս Ռուսաստանը դաշնային կառուցվածքով կիսանախագահական հանրապետություն է, որը համարվում է ԽՍՀՄ իրավահաջորդը։

Ռուսաստանն աշխարհի տասներկուերորդ խոշորագույն տնտեսությունն ունեցող երկիրն է, իսկ ըստ ՀՆԱ-ի ցուցանիշի՝ վեցերորդը։ Հանքային և էներգետիկ հսկայածավալ ռեսուրսների պաշարներով այս երկիրը խոշորագույնն է աշխարհում և համարվում է նավթի և բնական գազի առաջատար արտադրողներից մեկը։ Ռուսաստանի Դաշնությունը համաշխարհային հինգ միջուկային տերություններից է, որը տարածաշրջանային ուժ լինելուց բացի նաև պոտենցիալ գերտերություն է։ Ներկայումս ԱՄՆ-ի հետ սառը պատերազմը, որը մեծապես բնութագրվում է սպառազինության մրցավազքով, էլ ավելի է ընդգծում Ռուսաստանի ազդեցությունը տարբեր տարածաշրջաններում։ Հանրապետությունն անդամակցում է այնպիսի միջազգային կազմակերպությունների, ինչպիսիք են ՄԱԿ-ը, Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունը, մեծ քսանյակը, Եվրոպայի խորհուրդը, Եվրոպայի անվտանգության և համագործակցության կազմակերպությունը, ԱՀԿ-ը և այլն։ ՌԴ նախաձեռնությամբ ստեղծված կազմակերպություններից նշանավոր են Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունն ու ԵՏՄ-ն