შემახის ჯუმა მეჩეთი (აზერ. Şamaxı Cümə Məscidi) — პარასკევის მეჩეთი, განლაგებულია აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე, ქალაქ შემახაში. კავკასიისა და ახლო აღმოსავლეთის უძველესი მეჩეთი, დერბენტის ჯუმა მეჩეთის შემდეგ. მეჩეთის შენობა აღმართული იყო აბუ მუსლიმის მიერ 743 წელს, რაზედაც მოგვითხრობს მეჩეთის კედელზე გაკეთებული წარწერა, რომელიც გამოვლენილ იქნა 1902 წელს.
მეჩეთი არაერთხელ გარემონტდა, განსაკუთრებით 1859 და 1887 წლების მიწისძვრების შემდეგ. ძლიერ დაზიანდა 1902 წლის დამანგრეველი მიწისძვრის შედეგად. შემდგომ იგი განახლდა უკვე 1905-1910 წელს ჩატარებული სარემონტო-აღდგენითი სამუშაოების შემდეგ, არქიტექტორ იოსიფ პლოშკოს არქიტექტურული პროექტის მიხედვით. ეს არის თეტრი ქვისა და რკინა-ბეტონის შენობა-ნაგებობა რკინის გუმბათებით, რომელიც ასევე დაზიანებულ იქნა 1918 წლის მარტის მოვლენების დროს მომხდარი ხანძრის შედეგად. საბჭოთა კავშირის არსებობის დროს მეჩეთი არ გამოიყენებოდა დანიშნულებისამებრ და გარემონტდა მხოლოდ 1980 წელს. მეჩეთის კაპიტალური რეკონსტრუქცია ჩატარდა მხოლოდ 2...დაწვრილებით
შემახის ჯუმა მეჩეთი (აზერ. Şamaxı Cümə Məscidi) — პარასკევის მეჩეთი, განლაგებულია აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე, ქალაქ შემახაში. კავკასიისა და ახლო აღმოსავლეთის უძველესი მეჩეთი, დერბენტის ჯუმა მეჩეთის შემდეგ. მეჩეთის შენობა აღმართული იყო აბუ მუსლიმის მიერ 743 წელს, რაზედაც მოგვითხრობს მეჩეთის კედელზე გაკეთებული წარწერა, რომელიც გამოვლენილ იქნა 1902 წელს.
მეჩეთი არაერთხელ გარემონტდა, განსაკუთრებით 1859 და 1887 წლების მიწისძვრების შემდეგ. ძლიერ დაზიანდა 1902 წლის დამანგრეველი მიწისძვრის შედეგად. შემდგომ იგი განახლდა უკვე 1905-1910 წელს ჩატარებული სარემონტო-აღდგენითი სამუშაოების შემდეგ, არქიტექტორ იოსიფ პლოშკოს არქიტექტურული პროექტის მიხედვით. ეს არის თეტრი ქვისა და რკინა-ბეტონის შენობა-ნაგებობა რკინის გუმბათებით, რომელიც ასევე დაზიანებულ იქნა 1918 წლის მარტის მოვლენების დროს მომხდარი ხანძრის შედეგად. საბჭოთა კავშირის არსებობის დროს მეჩეთი არ გამოიყენებოდა დანიშნულებისამებრ და გარემონტდა მხოლოდ 1980 წელს. მეჩეთის კაპიტალური რეკონსტრუქცია ჩატარდა მხოლოდ 2010-2013 წლებში. მეჩეთს დაუბრუნდა პირვანდელი სახე ძველი შენობის შენარჩუნებით (გვერდითა და უკანა კედელი, ფასადის კოლონები და სხვა).
მეჩეთის ტერიტორიაზე ჩატარებულმა არქიტექტურულმა გათხრებმა გამოავლინა რამდენიმე კულტურული ფენა. მათგან ყველაზერ ადრინდელი მიეკუთვნება VIII-X საუკუნეებს. შემდეგ ფენაში აღმოჩენილია XI-XII საუკუნეების ნაგებობების კვალი. ხოლო ზედა კულტურული ფენა მოიცავს XIV—XVII საუკუნეებს და შეიცავს აუზის ნარჩენებს, რომელიც მოპირკეთებულია ქვით. ამ ფენაში აღმოჩენილი და გამოვლენილი იქნა წყლის მილები, რომლებიც მიედინებოდნენ სხვადასხვა მიმართულებით.
კომენტარის დამატება