Celtic Britons

ဗြိတိန်သားများ (*Pritanī၊ လက်တင်- Britanni)၊ b> သို့မဟုတ် ရှေးဗြိတိန်လူမျိုးများသည် အနည်းဆုံးဗြိတိသျှသံခေတ်မှ အလယ်ခေတ်အထိ ဂရိတ်ဗြိတိန်တွင်နေထိုင်ခဲ့သော ဆဲလ်တစ်လူမျိုးများဖြစ်ပြီး ထိုအချိန်တွင် ၎င်းတို့သည် Welsh၊ Cornish နှင့် Breton (အခြားသူများအကြား) သို့ ကွဲပြားသွားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် ခေတ်သစ် Brittonic ဘာသာစကားများ၏ ဘိုးဘေးများဖြစ်သည့် Common Brittonic ဘာသာစကားကို ပြောဆိုကြသည်။

ဗြိတိန်လူမျိုးများအတွက် အစောဆုံးသော အထောက်အထားမှာ ဂရိ-ရောမ စာရေးဆရာများထံမှဖြစ်ပြီး သံခေတ်အထိ နေ့ရက်များဖြစ်သည်။ ဆဲလ်တစ်ဗြိတိန်သည် ကုန်းတိုက်အမျိုးမျိုးနှင့် ဆက်နွှယ်နေသော မျိုးနွယ်စုများနှင့် နိုင်ငံများစွာဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ဗြိတိန်လူမျိုးများသည် ဒရူဒစ် (Druids) မှ ကြီးကြပ်သော ရှေးကျသော ဆဲလ်တစ်ဘာသာကို လိုက်နာကြသည်။ တောင်ပိုင်းမျိုးနွယ်စုအချို့သည် ပြည်မကြီးဥရောပ၊ အထူးသဖြင့် Gaul နှင့် Belgica တို့နှင့် ခိုင်မာသောချိတ်ဆက်မှုရှိပြီး ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်ဒင်္ဂါးများကို တူးဖော်ကြသည်။ ရောမအင်ပါယာသည် 1 ရာစုတွင်ဗြိတိန်နိုင်ငံအများစုကိုသိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး Britannia ပြည်နယ်ကိုဖန်တီးခဲ့သည်။ ရောမတို့သည် ဗြိတိန်မြောက်ပိုင်းကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခဲ့သော်လည်း မြောက်ဘက်ရှိ ဗြိတိန်နှင့် ကယ်လီဒိုးနီးယန်းတို့ သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ဟာဒရီယန်တံတိုင်းသည် အင်ပါယာ၏အစွန်းဖြစ်လာခဲ့သည်။ ရိုမန်နို-ဗြိတိသျှ ယဉ်ကျေးမှုသည် အဓိကအားဖြင့် အရှေ့တောင်ဘက်တွင် ပေါ်ထွက်လာပြီး ဗြိတိသျှလက်တင်သည် Brittonic နှင့် အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ခဲ့သည်။ Pictish ဘာသာစကားသည် Common Brittonic နှင့် နီးနီးကပ်ကပ် ဆက်စပ်နေသည်ဟု ပညာရှင်အများစုက လက်ခံသော်လည်း ဗြိတိန်မြောက်ပိုင်း အင်ပါယာပြင်ပတွင် နေထိုင်သော Picts နှင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံသားများနှင့် မည်သို့သော ဆက်ဆံရေးရှိသည်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပါ။ ၅ ရာစုအတွင်း ဗြိတိန်တွင် အင်္ဂလိပ်-ဆက်ဆွန် အရှေ့ဘက်နှင့် တောင်ပိုင်းတို့တွင် အခြေချနေထိုင်လာခဲ့သည်။ ဗြိတိန်လူမျိုးများ၏ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဘာသာစကားသည် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ကွဲသွားကာ ၎င်းတို့၏ နယ်မြေအများစုသည် တဖြည်းဖြည်း အင်္ဂလိပ်-ဆက်ဆွန် ဖြစ်လာပြီး အနောက်မြောက်ဘက် အစိတ်အပိုင်းငယ်များသည် Gaelic ဖြစ်လာသည်။ လက်ကားလူဦးရေ ပြောင်းလဲမှုနှင့်အတူ ဤယဉ်ကျေးမှု ပြောင်းလဲမှု မည်မျှ အတိုင်းအတာအထိ ဆွေးနွေးငြင်းခုံနေကြဆဲ ဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်အတောအတွင်း ဗြိတိန်နိုင်ငံသားအချို့သည် ပြည်မကြီးဥရောပသို့ ပြောင်းရွှေ့လာပြီး Brittany (ယခုပြင်သစ်၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း)၊ Channel Islands နှင့် Britonia (ယခု Galicia၊ စပိန်၏အစိတ်အပိုင်း) တွင် အရေးပါသော ကိုလိုနီများကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ 11 ရာစုတွင် Brittonic စကားပြောလူများသည် ကွဲပြားသောအုပ်စုများဖြစ်ကြသည်- Wales ရှိ Welsh၊ Cornwall ရှိ Cornish၊ Brittany ရှိ Bretons၊ Cumbrians of the Hen Ogledd ("Old North") တွင် စကော့တလန်တောင်ပိုင်းနှင့် အင်္ဂလန်မြောက်ပိုင်း၊ စကော့တလန်မြောက်ပိုင်းရှိ Pictish လူမျိုးများ၏ အကြွင်းအကျန်များ။ အများအားဖြင့် Brittonic သည် ထူးခြားသော Brittonic ဘာသာစကားများ- Welsh၊ Cumbric၊ Cornish နှင့် Breton ဖြစ်သည်။