Kurdistan
Context of Kurdistan
ကာဒစ်စတန် (ကာ့ဒ်- کوردستان ၊ ကာဒစ်စတန် [ˌkʊɾdɪˈstɑːn] (နားထောင်ပါ) ; lit. "Kurds of the land") သို့မဟုတ် Greater Kurdistan သည် အနောက်အာရှတွင် အကြမ်းဖျင်းသတ်မှတ်ထားသော ပထဝီဝင်ယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေဖြစ်ပြီး ကာ့ဒ်များသည် ထင်ရှားသောအများစုနေထိုင်ကြပြီး ကာ့ဒ်ယဉ်ကျေးမှု၊ ဘာသာစကားများ၊ နှင့် အမျိုးသားရေးလက္ခဏာများသည် သမိုင်းကြောင်းကို အခြေခံထားသည်။ ပထဝီဝင်အနေအထားအရ ကာဒစ်စတန်သည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် အနောက်မြောက်ပိုင်း Zagros နှင့် Taurus အရှေ့ဘက်တောင်တန်းများကို လွှမ်းခြုံထားသည်။
ကာဒစ်စတန်တွင် ယေဘုယျအားဖြင့် အောက်ပါဒေသလေးခုပါဝင်သည်- တူရကီအရှေ့တောင်ပိုင်း (Northern Kurdistan)၊ အီရတ်မြောက်ပိုင်း (Kurdistan တောင်ပိုင်း)၊ အီရန်အနောက်မြောက်ပိုင်း (Eastern Kurdistan) နှင့် ဆီးရီးယားမြောက်ပိုင်း (အနောက်ကာဒစ်စတန်)။ အချို့သော အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်များသည် တောင်ပိုင်း...ဆက်လက်ဖတ်ရှုပါ
ကာဒစ်စတန် (ကာ့ဒ်- کوردستان ၊ ကာဒစ်စတန် [ˌkʊɾdɪˈstɑːn] (နားထောင်ပါ) ; lit. "Kurds of the land") သို့မဟုတ် Greater Kurdistan သည် အနောက်အာရှတွင် အကြမ်းဖျင်းသတ်မှတ်ထားသော ပထဝီဝင်ယဉ်ကျေးမှုနယ်မြေဖြစ်ပြီး ကာ့ဒ်များသည် ထင်ရှားသောအများစုနေထိုင်ကြပြီး ကာ့ဒ်ယဉ်ကျေးမှု၊ ဘာသာစကားများ၊ နှင့် အမျိုးသားရေးလက္ခဏာများသည် သမိုင်းကြောင်းကို အခြေခံထားသည်။ ပထဝီဝင်အနေအထားအရ ကာဒစ်စတန်သည် အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့် အနောက်မြောက်ပိုင်း Zagros နှင့် Taurus အရှေ့ဘက်တောင်တန်းများကို လွှမ်းခြုံထားသည်။
ကာဒစ်စတန်တွင် ယေဘုယျအားဖြင့် အောက်ပါဒေသလေးခုပါဝင်သည်- တူရကီအရှေ့တောင်ပိုင်း (Northern Kurdistan)၊ အီရတ်မြောက်ပိုင်း (Kurdistan တောင်ပိုင်း)၊ အီရန်အနောက်မြောက်ပိုင်း (Eastern Kurdistan) နှင့် ဆီးရီးယားမြောက်ပိုင်း (အနောက်ကာဒစ်စတန်)။ အချို့သော အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်များသည် တောင်ပိုင်း Transcaucasia ၏ အစိတ်အပိုင်းများ ပါဝင်သည်။ အချို့သော ကာ့ဒ်အမျိုးသားရေးဝါဒီအဖွဲ့အစည်းများသည် အချို့သော သို့မဟုတ် အားလုံးကို ကာ့ဒ်အများစုပါဝင်သော လွတ်လပ်သောနိုင်ငံတော်အဖြစ် ဖန်တီးရန် ကြိုးပမ်းကြပြီး အချို့မှာ ရှိရင်းစွဲနိုင်ငံနယ်နမိတ်များအတွင်း ပိုမိုကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရရှိရန် လှုံ့ဆော်ကြသည်။
သမိုင်းအရ၊ "ကာဒစ်စတန်" ဟူသော စကားလုံး 11 ရာစု Seljuk မှတ်တမ်းများတွင် ပထမဆုံး သက်သေပြခဲ့သည်။ 8 ရာစုမှ 19 ရာစုအထိ ကွဲပြားသော ကာ့ဒ်မင်းဆက်များ၊ စော်ဘွားများ၊ အုပ်ချုပ်ရေးအရ၊ 20 ရာစုတွင် ကာ့ဒ်ပြည်နယ် (1918-1919)၊ Kurdistan (1921-1924)၊ Kurdistansky Uyezd (ဥပမာ Red Kurdistan" (1923-1929)၊ Ararat (သမ္မတနိုင်ငံ)၊ 1927-1930) နှင့် Mahabad သမ္မတနိုင်ငံ (1946)။
Iraqi Kurdistan သည် အီရတ်အစိုးရနှင့် 1970 သဘောတူညီချက်တွင် ပထမဆုံး ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရအဆင့်ကို ရရှိခဲ့ပြီး ၎င်း၏ အဆင့်အတန်းကို ဖက်ဒရယ် အီရတ်သမ္မတနိုင်ငံအတွင်း 2005 ခုနှစ်တွင် ကာဒစ်စတန်နိုင်ငံအတွင်း ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသအဖြစ် ပြန်လည်အတည်ပြုခဲ့သည်။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်တာမဟုတ်ဘူး။ ဆီးရီးယားပြည်တွင်းစစ်အတွင်း တိုက်ခိုက်နေသည့် ကာ့ဒ်များသည် ဆီးရီးယားမြောက်ပိုင်း၏ အစိတ်အပိုင်းအများအပြားကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပြီး မြောက်ပိုင်းနှင့် အရှေ့ဆီးရီးယား၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ အုပ်ချုပ်ရေးတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသများကို ထူထောင်နိုင်ခဲ့ပြီး စစ်ပွဲအပြီးတွင် ဖက်ဒရယ်ဆီးရီးယားတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြသည်။
More about Kurdistan
- Native name Kurdistan
- Population 28000000
- Area 440000