Quilotoa (hiszpańska wymowa: [kiloˈto. a]) to wypełnione wodą jezioro kraterowe i najbardziej wysunięty na zachód wulkan w Andach Ekwadorskich. Kaldera o szerokości 3 km została utworzona przez zapadnięcie się tego wulkanu dacytowego po katastrofalnej erupcji VEI-6 około 800 lat temu, która spowodowała przepływy piroklastyczne i lahary, które dotarły do u200bu200bOceanu Spokojnego i rozprzestrzeniły w powietrzu osady popiół wulkaniczny w północnych Andach. Ta ostatnia erupcja nastąpiła po okresie spoczynku trwającym 14 000 lat i jest znana jako erupcja 1280 Plinian. Czwarta (z siedmiu) faza erupcji była freatomagmatyczna, co wskazuje, że w tym czasie istniało już jezioro kraterowe. Od tego czasu kaldera zgromadziła jezioro kraterowe o głębokości 250 metrów (820 stóp), które ma zielonkawy kolor w wyniku rozpuszczonych minerałów. Fumarole znajdują się na dnie jeziora, a gorące źródła występują na wschodnim zboczu wulkanu.

Quilotoa to miejscowość turystyczna o rosnącej popularności. Trasa na „szczyt” (małe miasteczko Quilotoa) jest zazwyczaj podróżowana wynajętą u200bu200bciężarówką lub autobusem z miasta Zumbahua 17 kilometrów (11 mil) na południe lub częściej autobusem z Latacunga. Aby wejść do Quilotoa, goście muszą zapłacić po dwa dolary amerykańskie. W najbliższej okolicy znajduje się wiele prostych hosteli oferujących usługi, takie jak muły i przewodnicy. Zajęcia obejmują cztero- lub pięciogodzinną wędrówkę po kalderze (której średnica wynosi nieco ponad 3 kilometry (2 mil)). Krawędź kaldery jest bardzo nieregularna i osiąga maksymalne wzniesienia (3810 metrów (12500 stóp) na pn., (3894 m (12 776 stóp) na północny zachód i 3915 m (12 844 stóp) na południowy wschód) przy trzech kopułach lawy. (10-kilometrowa (6 mil) trasa jest piaszczysta i miejscami stroma i może być dość wyczerpująca, szczególnie jeśli jest mgła.

Jest to półgodzinna wędrówka w dół z punktu widokowego (i 1- do 2-godzinna wędrówka z powrotem po pionowej wspinaczce o wysokości 280 metrów (919 stóp) i bardzo proste zakwaterowanie w misce Biwakowanie jest dozwolone na dnie krateru, ale nie ma wody pitnej (z wyjątkiem półlitrowych butelek sprzedawanych w hostelu)

Powierzchnia jeziora znajduje się na wysokości 3500 metrów (11483 ft) n.p.m. Całkowita objętość wody zmagazynowanej w jeziorze Quilotoa wynosi (0,35 km sześciennych (0,084 cu ). Według lokalnych mieszkańców poziom jeziora powoli spada w ciągu ostatnich 10 lat. Osady trawertynu występują wzdłuż brzegu do 10 metrów ( 33 ft) nad poziomem jeziora (w 2000 r.).

Wioska Quilotoa i związany z nią krater jest również popularnym celem podróży w pętli Quilotoa i jest częstym początkiem punkt na Trawers Quilotoa, kilkudniową trasę pieszą z wioski do wioski.