Miejscowość Beghela w Dolinie Gomecari w Tuszetii

Przyjmuje się, że Tuszetię od dawna zamieszkują Tuszeci, gruzińska grupa etniczna, którą można podzielić dalej na ludność mówiącą miejscowym dialektem gruzińskiego (Czagma-Tuszetów) i Bacbów (Cowa-Tuszetów), czyli ludność posługującą się językiem bacbijskim (inaczej cowa-tuszyńskim). Odpowiedź na pytanie kto pojawił się w tym rejonie pierwszy - etniczni Gruzini czy Bacbowie - pozostaje kwestią sporną[1]. O pochodzeniu Bacbów mówią dwie główne teorie mające liczne warianty.

Według jednej z nich Bacbowie są pozostałością po większej grupie ludzi mówiącej po nachsku. Amdżad Dżaimucha przypuszcza, że mogą pochodzić od Kachetów, historycznych mieszkańców Kachetii i Tuszetii (którzy prawdopodobnie nazywali siebie Kabaca)[2]. Jednakże pogląd, że Kacheci byli pierwotnie Nachami, podziela niewielu. Gruzińską nazwę na Bacbów, czyli Cowa-Tuszeci, można również (albo zamiast tego) łączyć z Cowatami, historycznym ludem nachskim, który, jak twierdzi gruziński historyk Melikiszwili, rządził Królestwem Sofeńskim i prawdopodobnie został zmuszony do przeniesienia się w region Erebuni, który z Nachami łączą nazwy miejsc i różnorodna historiografia[3][4][5]. Jednakże hipotezy łączące Bacbów z ludami zakaukaskimi nie są powszechnie uznawane.

Druga teoria zakłada, że w XVII w. Bacbowie przedostali się przez Wielki Kaukaz z Inguszetii i ostatecznie osiedlili w Tuszetii, w związku z czym są plemieniem pochodzenia inguszeckiego, któremu narzucono religię chrześcijańską i kulturę gruzińską[6][7].

 Miejscowość Dartlo, Tuszetia

Lewan, król Kachetii (1520-1574), prawdopodobnie przyznał Bacbom ziemie w dolinie Alwani w zamian za służbę wojskową. Miejscowi Gruzini nazywają bacbijskojęzycznych mieszkańców Tuszetii Cowa-Tuszetami z powodu ich znacznej asymilacji i dwujęzyczności (Bacbowie używają zazwyczaj zarówno gruzińskiego, jak i bacbijskiego). Obecnie po bacbijsku mówi się jedynie w miejscowości Zemo Alwani[1].

Bacbowie od dawna uważają siebie za Gruzinów i od pewnego czasu mówią również po gruzińsku[6]. Proces asymilacji Bacbów trwa nadal. Wielu z nich używa dwóch języków, przez co widoczny jest duży wpływ gruzińskiego na bacbijski. Bacbowie należą do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego.

Buntując się przeciw chrystianizacji prowadzonej w latach 30. IV w. n.e. przez króla Miriana III, niektórzy gruzińscy poganie znaleźli schronienie w niezamieszkanych górach na terenie Tuszetii. Później zostali jednak przymusowo nawróceni na chrześcijaństwo i podporządkowani królom Gruzji.

Po upadku zjednoczonego państwa gruzińskiego w XV w. n.e. władzę nad Tuszetią przejęli królowie Kachetii.

 Parsma, Tuszetia

W trakcie niemieckiej inwazji na Związek Radziecki, w latach 1942-1943 wybuchło w Tuszetii niewielkie antyradzieckie powstanie, które wydaje się związane z podobnymi, lecz zakrojonymi na szerszą skalę, wydarzeniami w sąsiedniej Inguszetii.