Barcelona
Context of Barcelona
Barcelona (katal. [bərsəˈɫonə], hiszp. [barθeˈlona]) – miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym, około 110 km na południe od grzbietu Pirenejów i granicy hiszpańsko-francuskiej. Stolica prowincji o tej samej nazwie oraz wspólnoty autonomicznej Katalonii. Drugie co do wielkości miasto Hiszpanii, z liczbą mieszkańców wynoszącą 1 620 809 wewnątrz centrum administracyjnego. Zespół miejski Barcelony wykracza poza centrum administracyjne, z liczbą ludności wynoszącą 4 588 000, jest piątym co do wielkości zespołem miejskim w Unii Europejskiej. Cała metropolia ma około 5 milionów mieszkańców.
Założona jako rzymskie miasto w starożytności, w średniowieczu Barcelona stała się stolicą Hrabstwa Barcelony i Marchii Hiszpańskiej. Dziś miasto jest jednym z najważniejszych na świecie turystycznych, gospodarczych, targowo-wystawienniczych i kulturalno-...Czytaj dalej
Barcelona (katal. [bərsəˈɫonə], hiszp. [barθeˈlona]) – miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym, około 110 km na południe od grzbietu Pirenejów i granicy hiszpańsko-francuskiej. Stolica prowincji o tej samej nazwie oraz wspólnoty autonomicznej Katalonii. Drugie co do wielkości miasto Hiszpanii, z liczbą mieszkańców wynoszącą 1 620 809 wewnątrz centrum administracyjnego. Zespół miejski Barcelony wykracza poza centrum administracyjne, z liczbą ludności wynoszącą 4 588 000, jest piątym co do wielkości zespołem miejskim w Unii Europejskiej. Cała metropolia ma około 5 milionów mieszkańców.
Założona jako rzymskie miasto w starożytności, w średniowieczu Barcelona stała się stolicą Hrabstwa Barcelony i Marchii Hiszpańskiej. Dziś miasto jest jednym z najważniejszych na świecie turystycznych, gospodarczych, targowo-wystawienniczych i kulturalno-sportowych centrów, stając się metropolią o znaczeniu globalnym. Barcelona jest dużym węzłem komunikacyjnym z jednym z największych portów morskich w Europie, międzynarodowym lotniskiem, które obsłużyło w 2019 roku ponad 52 miliony pasażerów, rozbudowaną siecią autostrad i linii kolei dużych prędkości, z połączeniem do Francji i reszty Europy. Była też gospodarzem letnich igrzysk olimpijskich 1992.
More about Barcelona
- Native name Barcelona
- Population 1660122
- Obszar 101
Barcelona została założona przez Fenicjan. Powstała w starożytności (III wiek p.n.e.) jako kolonia rzymska, rozwinęła się jako jedna z najważniejszych republik kupieckich w basenie Morza Śródziemnego. Pozostałości po zbudowanych wtedy murach obronnych przetrwały w Dzielnicy Gotyckiej. Przejściowo zajęta przez Kartagińczyków (Hamilkar Barkas), a po drugiej wojnie punickiej przeszła ponownie pod panowanie rzymskie. Po upadku Rzymu zdobyta w 406 r. przez Swebów i Wandalów, a w 416 r. przez Wizygotów, którzy utworzyli w Hiszpanii własne państwo. Przez krótki czas Barcelona była stolicą państwa Wizygotów.
W roku 712 Barcelona została opanowana przez Maurów. Przez blisko 100 lat znajdowała się pod ich panowaniem. W 801 r. zdobyta przez syna Karola Wielkiego, Ludwika, została stolicą Marchii Hiszpańskiej, która była buforem między państwem Karola Wielkiego a państwami Maurów. W latach 874–1137 Barcelona była stolicą niezależnego hrabstwa. Później została stolicą Królestwa Aragonii. Po zjednoczeniu z Kastylią w 1479 r. jej znaczenie spadło. W czasie wojny o sukcesję hiszpańską w latach 1705–1714 Barcelona została ufortyfikowana przez wojska angielskie. W czasie wojen napoleońskich w Hiszpanii w latach 1808–1814 Barcelona była kilkakrotnie widownią walk. Miasto przeżyło burzliwy rozwój handlu i przemysłu w XX wieku.
W czasie wojny domowej w Hiszpanii miasto kilkukrotnie stało się areną działań wojennych. 19 lipca 1936 r. zrewoltowany tłum pod wodzą anarchistów z Iberyjskiej Federacji Anarchistycznej nie dopuścił do zajęcia miasta przez puczystów gen. Franco. Następnie w Barcelonie formowano milicje, które prowadziły walkę na froncie aragońskim. W maju 1937 r. doszło do starć między anarchistami a wspierającymi komunistów żołnierzami (Dni majowe w Barcelonie). Miasto zostało zdobyte przez frankistów 26 stycznia 1939. Po wojnie domowej stało się centrum oporu republikanów i świadomości narodowej Katalończyków.
Współczesna koncepcja urbanistyczna Barcelony została opracowana przez znanego teoretyka architektury Ildefonsa Cerdę (uważanego za „ojca” urbanistyki, autora Ogólnej Teorii Urbanizacji). Stworzono ją na potrzeby rozpisanego przez władze w 1858 konkursu architektonicznego. Projekt Cerdy zajął w nim drugie miejsce, przegrywając z koncepcją Roviry i Triasa. Do realizacji zwycięskiego projektu nigdy nie doszło, zaś kilka miesięcy później na mocy dekretu królewskiego zdecydowano o wdrożeniu planu Ildefonsa Cerdy, co miało duży wpływ na dzisiejszy obraz miasta. Cerdà zaprojektował sieć ulic na module kwadratu, ulice podstawowej siatki mają jednakową szerokość 20 m, a bloki miejskie – 113 × 113 m, przy czym każdy blok ma ścięte narożniki, przez co skrzyżowania tworzą atrakcyjne place wzbogacone małą architekturą w postaci fontann i pomników oraz drzew.
...Czytaj dalejRead lessBarcelona została założona przez Fenicjan. Powstała w starożytności (III wiek p.n.e.) jako kolonia rzymska, rozwinęła się jako jedna z najważniejszych republik kupieckich w basenie Morza Śródziemnego. Pozostałości po zbudowanych wtedy murach obronnych przetrwały w Dzielnicy Gotyckiej. Przejściowo zajęta przez Kartagińczyków (Hamilkar Barkas), a po drugiej wojnie punickiej przeszła ponownie pod panowanie rzymskie. Po upadku Rzymu zdobyta w 406 r. przez Swebów i Wandalów, a w 416 r. przez Wizygotów, którzy utworzyli w Hiszpanii własne państwo. Przez krótki czas Barcelona była stolicą państwa Wizygotów.
W roku 712 Barcelona została opanowana przez Maurów. Przez blisko 100 lat znajdowała się pod ich panowaniem. W 801 r. zdobyta przez syna Karola Wielkiego, Ludwika, została stolicą Marchii Hiszpańskiej, która była buforem między państwem Karola Wielkiego a państwami Maurów. W latach 874–1137 Barcelona była stolicą niezależnego hrabstwa. Później została stolicą Królestwa Aragonii. Po zjednoczeniu z Kastylią w 1479 r. jej znaczenie spadło. W czasie wojny o sukcesję hiszpańską w latach 1705–1714 Barcelona została ufortyfikowana przez wojska angielskie. W czasie wojen napoleońskich w Hiszpanii w latach 1808–1814 Barcelona była kilkakrotnie widownią walk. Miasto przeżyło burzliwy rozwój handlu i przemysłu w XX wieku.
W czasie wojny domowej w Hiszpanii miasto kilkukrotnie stało się areną działań wojennych. 19 lipca 1936 r. zrewoltowany tłum pod wodzą anarchistów z Iberyjskiej Federacji Anarchistycznej nie dopuścił do zajęcia miasta przez puczystów gen. Franco. Następnie w Barcelonie formowano milicje, które prowadziły walkę na froncie aragońskim. W maju 1937 r. doszło do starć między anarchistami a wspierającymi komunistów żołnierzami (Dni majowe w Barcelonie). Miasto zostało zdobyte przez frankistów 26 stycznia 1939. Po wojnie domowej stało się centrum oporu republikanów i świadomości narodowej Katalończyków.
Współczesna koncepcja urbanistyczna Barcelony została opracowana przez znanego teoretyka architektury Ildefonsa Cerdę (uważanego za „ojca” urbanistyki, autora Ogólnej Teorii Urbanizacji). Stworzono ją na potrzeby rozpisanego przez władze w 1858 konkursu architektonicznego. Projekt Cerdy zajął w nim drugie miejsce, przegrywając z koncepcją Roviry i Triasa. Do realizacji zwycięskiego projektu nigdy nie doszło, zaś kilka miesięcy później na mocy dekretu królewskiego zdecydowano o wdrożeniu planu Ildefonsa Cerdy, co miało duży wpływ na dzisiejszy obraz miasta. Cerdà zaprojektował sieć ulic na module kwadratu, ulice podstawowej siatki mają jednakową szerokość 20 m, a bloki miejskie – 113 × 113 m, przy czym każdy blok ma ścięte narożniki, przez co skrzyżowania tworzą atrakcyjne place wzbogacone małą architekturą w postaci fontann i pomników oraz drzew.
17 sierpnia 2017 w mieście miał miejsce zamach terrorystyczny, do którego przyznało się tzw. Państwo Islamskie. W jego wyniku zginęło 14 osób, a ok. 130 zostało rannych.
