Context of Mayya sivilizasiyası


Mayya — Qızıldərili Mayya xalqı tərəfindən qurulan Xristofor Kolumbdan əvvəlki Amerika sivilizasiyalarından biridir. Mərkəzi Amerika sivilizasiyası olan Mayya sivilizasiyası, min illər ərzində Meksikanın cənub-şərqindən, Honduras, Salvador və Qvatemalaya qədər uzanan Mezoamerika bölgəsində hökm sürmüşdür. Meksikanın cənub-şərqində beş dövlət qurmuş Mayyalar (Campeche, Chiapas, Quintana Roo, Tabasco və Yucatn), tarixləri boyu yüzlərlə dialekt istehsal etmişlər və bu dialektlərdən bəziləri günümüzdə hələ də danışılan 21–44 Mayya dilinin əmələ gəlməsini təmin etmişdir. Bu sivilizasiya e.ə.600 vasitələrində yüksəlişə keçmiş, b.e. 3-cü əsrdə qızıl dövrünə (klassik dövr, b.e. 250–900-cü illərində addım atmış, kənd-dövlətlərinin siyasi qarışıqlıqlar nəticəsində dağıldığı b.e.900-cü ilə qədər geniş bir sahədə varlığını davam etdirmiş və İspaniya işğalı ilə də, dağılma prosesinə girmişdir. Mayya sivilizasiyası bir çox baxımdan bitmiş olsada, geniş inancın əksinə, Mayyalar yox olma...Read more


Mayya — Qızıldərili Mayya xalqı tərəfindən qurulan Xristofor Kolumbdan əvvəlki Amerika sivilizasiyalarından biridir. Mərkəzi Amerika sivilizasiyası olan Mayya sivilizasiyası, min illər ərzində Meksikanın cənub-şərqindən, Honduras, Salvador və Qvatemalaya qədər uzanan Mezoamerika bölgəsində hökm sürmüşdür. Meksikanın cənub-şərqində beş dövlət qurmuş Mayyalar (Campeche, Chiapas, Quintana Roo, Tabasco və Yucatn), tarixləri boyu yüzlərlə dialekt istehsal etmişlər və bu dialektlərdən bəziləri günümüzdə hələ də danışılan 21–44 Mayya dilinin əmələ gəlməsini təmin etmişdir. Bu sivilizasiya e.ə.600 vasitələrində yüksəlişə keçmiş, b.e. 3-cü əsrdə qızıl dövrünə (klassik dövr, b.e. 250–900-cü illərində addım atmış, kənd-dövlətlərinin siyasi qarışıqlıqlar nəticəsində dağıldığı b.e.900-cü ilə qədər geniş bir sahədə varlığını davam etdirmiş və İspaniya işğalı ilə də, dağılma prosesinə girmişdir. Mayya sivilizasiyası bir çox baxımdan bitmiş olsada, geniş inancın əksinə, Mayyalar yox olmamışlar, hazırda bu ölkələrdə yaşayır və Mayya dillərindən bəzilərini danışırlar.

Köhnə Mayyaların (Mayyaların indiki nəsillərinə nisbətən deyilən termin) astronomiya, riyaziyyat, memarlıq və incəsənət kimi bir çox sahədə inkişaf etmiş bir mədəniyyət səviyyəsindədir. Rabinal Achi, Popol-Vuh, Çilam Balam, Mayya ədəbiyyatı bu mədəniyyətin həyatını təsvir edir. İspaniya işğalı 1697-ci ildə Itza Mayya'nın paytaxtı Tayas və Qvatemaladakı Mayyaların paytaxtı Zacpeten'in alınması ilə sona çatdı və son Mayya dövləti 1901-ci ildə paytaxtı Meksika işğalı ilə yox oldu.

Mayyalıların torpağı üç bölgəyə bölünür: Cənubun "Yuxarı Torpaqları" cənubun (və ya ortanın) "Aşağı Torpaqları" və şimalın "Aşağı Torpaqları". "Yuxarı ərazilər" kapsları Qvatemala və Kiapasın yüksək hündürlükdə ki, ərazilərini əhatə edir. Cənubun aşağı torpaqları "Yuxarı torpaqlar"ın şimalında yerləşir və Meksikadakı Peteni, Quintana Roo şimali Qvatemalanı, Beliz və Salvador daxildir. Şimaldakı "Aşağı Torpaqlar" isə Yukatan yarımadası və Puuc yüksəkliklərinin qalan hissəsini əhatə edir.

Klassik dövrdən bəri qeyri-adi quruluşlar qoymuş və Nakbe, Mirador, San Bartolo, Cival, Tikal, Quiriguá (hər ikisi Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmişdir) kimi Palenque, Copan, Río Azul kimi klassik dövrdə Mayya tərəfindən qurulmuş bəzi məşhur şəhərlər. Mayya sivilizasiyasının ən maraqlı abidələri dini mərkəzlərdəki piramidalardır. Bundan əlavə, hökmdarların sarayları və divar rəsmləri və plasterlərlə bəzədilmiş nəcib insanların evləri maraqlı abidələr sırasındadır. Maraqlı Mayya əsərlərindən biri, hökmdarların şəcərələrini və hərbi qələbələrini təsvir edən ustad daş oymaları ilə bəzədilmiş Mayunca totem(ağac-daş). Mayyanın ticarət mallarına yeşim, kakao, qarğıdalı, duz və obsidian daxildir. Türklər kimi Mayyalılar da Yeşim daşına xüsusi əhəmiyyət verirdilər.

Where can you sleep near Mayya sivilizasiyası ?

Booking.com
490.996 visits in total, 9.210 Points of interest, 405 Destinations, 2 visits today.