De Villa Hadriana (in het Italiaans Villa Adriana) is de naam van de uitgestrekte residentie die de Romeinse keizer Hadrianus (76-138) tussen 126 en 134 liet aanleggen vier kilometer ten zuidwesten van het Latijnse stadje Tibur, het huidige Tivoli, op ongeveer 31 km ten oosten van Rome. Het landgoed, met een omtrek van 5 km en een oppervlakte van ongeveer 120 ha, omvatte een keizerlijk paleis, thermen, bibliotheken, theaters, een zwembad, personeelsvertrekken, banketzalen, ondergrondse gangen, altaren, een sportstadion, een kunstgalerie en uitgestrekte tuinen boordevol kunstwerken. Er waren zelfs grotten, dierenverblijven, een wildpark, een vijver, pleinen met fonteinen, watervallen, visbekkens, enzovoorts. Het geldt als een van de rijkste gebouwencomplexen uit de oudheid.

Het Latijnse woord villa had een andere betekenis dan wij er nu aan hechten. Het verwijst eerder naar een buitengoed, een landgoed met herenhuis gelegen buiten stedelijk gebied – zie Romeinse villa.