רמלה

( Ramla )

Ramla (hebr. ‏רַמְלָה‎; arab. ‏الرملة‎ Ar-Ramla, wymowa lokalna Ramle) – miasto położone w Dystrykcie Centralnym w Izraelu.

Arabski geograf Al-Jakubi (?-897) w swojej książce „Ta’arich al-Jakubi” napisał, że miasto Raml zostało założone w 716 przez kalifa Sulajmana ibn Abd al-Malika. Ramla była wówczas stolicą arabskiej pod-prowincji Palestyny (arab. جند فلسطين, Dżund Filastin), wchodzącej w skład prowincji Syrii (arab. الشام, asz-Szam)[1]. Rozwojowi miasta sprzyjało korzystne położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych prowadzących z Egiptu do Syrii oraz z Jerozolimy na wybrzeże. Miasto posiadało mury obronne. W VIII wieku Umajjadzi wybudowali w mieście Biały Meczet, który został okrzyknięty jako najświętszym w Palestynie po Jerozolimie[2].

Arabski podróżnik Al-Mukaddasi (zm. 988) opisał Ramlę w czasie jej największego rozkwitu:

jest to dobrze zbudowane i piękne miasto; woda jest dobra i w obfitości; liczne owoce. Będąc położone pośrodku pięknych wsi i wielkich miast, łączy w sobie różnorakie zalety z bliskością miejsc świętych. Handel dobrze prosperuje, a targowiska są doskonałe... chleb jest najlepszy i najbielszy. Dobre ziemie dają najsoczystsze owoce. To miasto stoi wśród bogatych pól, jest otoczone murem miejskim...[2]

. Okres dobrobytu zakończył się wraz ze zdobyciem miasta w XI wieku przez Krzyżowców. Miasto weszło w skład Hrabstwa Jafy i Aszkelonu, będącego wasalem Królestwa Jerozolimskiego. Krzyżowcy zidentyfikowali Ramlę jako biblijne miasto Ramata, z którego sprawował swoje sądy Samuel (występuje w 1Sam 2,11 w przekładach Biblii.), i zmienili jej nazwę na Arimathea. Miasto nadal odgrywało dużą rolę gospodarczą i było ważnym miejscem postoju pielgrzymów wędrujących do Jerozolimy. Ramla zajmowała także ważne miejsce w systemie obronnym Królestwa Jerozolimskiego, kontrolując przechodzące tędy strategiczne szlaki handlowe. Doszło tutaj do trzech kolejnych bitew z wojskami muzułmańskimi[3].

Około 1163 żydowski podróżnik Beniamin z Tudeli opisał Ramlę:

Jak wynika z napisów na kamieniach, mury zostały wzniesione przez naszych ojców. Obecnie w mieście żyje tylko trzech Żydów; ale niegdyś było znaczące, ponieważ sąsiedni cmentarz żydowski ma rozmiary dwóch mil[4]

W XII wieku Ramla przeszła pod panowanie Arabów, a w 1517 weszła w skład Imperium Osmańskiego. Miasto było wówczas zrujnowane i liczyło niewielu mieszkańców. W dniu 14 stycznia 1546 Ramlę zniszczyło wielkie trzęsienie ziemi[5]. W 1548 w Ramli żyło 528 rodzin muzułmańskich i 82 rodziny chrześcijańskie[6]. 2 marca 1799 Ramlę zajął francuski generał Napoleon Bonaparte, który umieścił siedzibę swojego sztabu we franciszkańskim Hospicjum św. Nicodema i św. Józefa[7].

 Ramla przed 1885 Arabscy jeńcy na ulicach Ramli Exodus mieszkańców Ramli

Ponowny rozwój miasta rozpoczął się dopiero pod koniec XIX wieku[8]. Pod koniec 1917 Ramla wraz z całą Palestyną przeszły pod panowanie brytyjskie. Gdy w 1920 utworzono Mandat Palestyny w mieście mieszkało 11 900 muzułmanów i 3260 chrześcijan[9]. W latach 1920–1947 burmistrzem miasta był szejk Mustafa Khairi[10].

Decyzją rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 z 29 listopada 1947, miasto Ramla miało wejść w skład arabskiego państwa w Palestynie. Brak dobrej woli osiągnięcia pokojowego porozumienia doprowadził do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny, podczas której arabskie milicje działające z Ramli paraliżowały żydowską komunikację w całym regionie. W ramach odwetu członkowie żydowskiej organizacji Irgun 18 lutego 1948 zdetonowali bombę na rynku w Ramli. W zamachu zginęło 7 mieszkańców, a 45 zostało rannych[11]. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej w lipcu 1948 Izraelczycy przeprowadzili operację Danny. W dniu 12 lipca zajęli miasto Ramlę. Rankiem 13 lipca izraelskie dowództwo nakazało przymusową ewakuację mieszkańców miast Lidda i Ramla. Cywile szli pieszo ponad dziewiętnaście kilometrów w bardzo dużym upale, niosąc na rękach swój dobytek i dzieci. Ludzie najpierw porzucali dobytek, następnie umierały osoby starsze, schorowane i dzieci. Zginęło około 350 osób. Dopiero po dotarciu do jordańskich linii, cywile byli przewożeni ciężarówkami do Ramallah. W ciągu dwóch dni w ten sposób wysiedlono około 50 tys. mieszkańców. W Liddzie i Ramli pozostało zaledwie 2,3 tys. Arabów[12]. Izraelski historyk Benny Moris napisał:

Wszyscy Izraelczycy, którzy byli świadkami wydarzeń, zgodzili się by wypędzenie odbyło się pod palącym lipcowym słońcem, co powiększyło cierpienia uchodźców, szczególnie z Lyddy... Wielu było ograbionych z kosztowności przez żołnierzy na posterunkach przy drodze przy wyjeździe z miasta. Sto cywilów zmarło od upału, wyczerpania, odwodnienia...”[13]

Władze izraelskie usprawiedliwiały się, że była to strategiczna konieczność wynikająca z potrzeby umocnienia pozycji obronnych i dlatego musiano usunąć z tych miejsc ludność arabską. Wiele lat później Icchak Rabin wyraził żal z powodu tego wydarzenia[14].

Po tych dramatycznych wydarzeniach pozostałe opuszczone arabskie domy zajęli żydowscy imigranci masowo napływający do Izraela. W ten sposób w lutym 1949 w Ramli mieszkało już ponad 6 tys. Żydów (w większości z Francji), a przed 1972 populacja doszła do 34 tys. mieszkańców[15]. W 1952 rząd izraelski wywłaszczył Arabów w Ramli z ziemi, bez informowania ich o tym (odkryli to w 1955). W dniu 31 maja 1962 w więzieniu w Ramli stracono nazistowskiego zbrodniarza wojennego Adolfa Eichmanna.

Nazwa

Nazwa miasta pochodzi od arabskiego słowa raml oznaczającego piasek[16].

Mid East Maps- Palestine Under the Caliphs. [w:] Middle East Gateway [on-line]. [dostęp 2009-03-24]. (ang.). ↑ a b Miriam Rosen-Ayalon: Encyclopedia of Islam. al-Ramla – The first century of Ramla. 1996, s. 250–263. (arab.). Guy Le Strange: Encyclopedia of Islam. al-Ramla – Palestine under the Moslems. 1996, s. 250–263. (arab.). Thomas Wright: Early Travels in Palestine, comprising the narratives of Arculf, Willibald, Bernard, Saewulf, Sigurd, Benjamin of Tudela, Sir John Maundeville, De la Brocquiere, and Maundrell. 1848, s. 87. (ang.). Historical Review. [w:] Ramla Municipality [on-line]. [dostęp 2009-03-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-12)]. (ang.). Amnon Cohen, Bernard Lewis: Population and Revenue in the Towns of Palestine in the Sixteenth Century. Princeton: 1978. (ang.). Mordechai Gichon: Jaffa, 1799. [w:] The International Napoleonic Society [on-line]. 1998-12-02. [dostęp 2009-03-24]. (ang.). Yehoshua Ben-Arieh: Studies on Palestine during the Ottoman Period. Jerusalem: Moshe Ma’oz, 1975, s. 49–69. (ang.). A survey of Palestine. „Reprint IPS”, s. 151, 1991. 0887282113. Cytat: W 1931 liczba Żydów wynosiła 5. (ang.).  Sheikh Mustafa Yousef Ahmad Abdelrazzaq El-Khairi (El-Khayri) The Mayor of Ramla (1920-1947). [w:] Palestine Remembered [on-line]. 2001-03-30. [dostęp 2009-03-24]. (ang.). Welcome To al-Ramla. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2009-03-24]. (ang.). Haim Yacobi: The Jewish-Arab City: Spatio-politics in a Mixed Community. Routledge, 2009, s. 39. (ang.). Benny Morris: The Birth of the Palestinian Refugee Problem Revisited. Cambridge: Cambridge University Press, 2004, s. 427–428. Benny Morris. Operation Dani and the Palestinian Exodus from Lydda and Ramle in 1948. „The Middle East Journal”. 40, s. 82–109, 1986. (ang.).  A. Golan. From Palestinian-Arab to Israeli Towns. „The Middle East Journal”. 39, s. 121–139, 2003. (ang.).  Iriyat Ramla. [w:] Flags of the World [on-line]. [dostęp 2011-09-06]. (ang.).
Photographies by:
Zones
Statistics: Position
2617
Statistics: Rank
46966

Dodaj komentarz

CAPTCHA
Bezpieczeństwo
938421657Click/tap this sequence: 6246
To pytanie sprawdza czy jesteś człowiekiem i zapobiega wysyłaniu spamu.

Google street view

Where can you sleep near Ramla ?

Booking.com
493.223 visits in total, 9.217 Points of interest, 405 Cele, 26 visits today.