Hausa (tekil için kullanılan adlar: Haushe (m), Hausa (f); çoğul: Hausawa > ve genel: Hausa; eş anlamlılar: Ausa; Ajami: ve genel: Hausa; eş anlamlılar: Ausa; ) Batı ve Orta Afrika'daki en büyük etnik gruptur. Hausa, öncelikle Güney ve Güney Nijer ve kuzey Nijerya'nın sırasıyla Ekvator Ginesi, Gabon, Senegal ve Gambiya'nın seyrek savan bölgelerinde yerleşik çeşitli ama kültürel olarak homojen bir halktır.

Ağırlıklı olarak Hausa dili konuşan topluluklar Batı Afrika'ya dağılmış durumda ve Sahra'yı geçen kuzey ve doğudaki geleneksel Hac rotası üzerinde, özellikle Agadez kasabasında ve çevresinde büyük bir nüfusa sahip. Diğer Hausalar da son 500 yılda Lagos, Port Harcourt, Accra, Abidjan, Banjul ve Cotonou gibi bölgedeki büyük kıyı şehirlerine ve ayrıca Libya gibi Kuzey Afrika'nın bazı bölgelerine taşınmıştır. Hausalar geleneksel olarak küçük köylerde ve ayrıca ekin yetiştirdikleri, sığırlar da dahil olmak üzere hayvancılık yaptıkları ve Afrika'da hem yerel hem de uzak mesafelerde ticaret yaptıkları sömürge öncesi kasaba ve şehirlerde yaşarlar. Chadic grubunun bir Afro-Asya dili olan Hausa dilini konuşurlar. Hausa aristokrasisi tarihsel olarak binicilik temelli bir kültür geliştirmişti. Hausa toplumunda hâlâ geleneksel asaletin bir statü sembolü olan at, Ranar Sallah (İngilizce: the Day of the Prayer) olarak bilinen bayram günü kutlamalarında hâlâ yer alır. Daura şehri, Hausa halkının kültür merkezidir. Kasaba, gelenek ve kültür açısından diğer tüm büyük Hausa kasabalarından daha eskidir.