ازبکستان با نام رسمی جمهوری ازبکستان (به ازبکی: Oʻzbekiston Respublikasi، Ўзбекистон Республикаси) کشوری محصور در خشکی واقع در آسیای میانه است. زبان مردم ازبکستان تاجیکی و بیشتر ازبکی است و زبان ازبک از خانوادهٔ زبان ترکی می‌باشد.

این کشور از شمال و باختر با قزاقستان، از خاور با تاجیکستان و قرقیزستان و از جنوب با افغانستان و ترکمنستان دارای مرز مشترک است.

مساحت این کشور ۴۴۸٬۹۷۸ کیلومتر مربع است و بر این اساس پنجاه و ششمین کشور از نظر وسعت در جهان می‌باشد و جمعیت آن نزدیک به ۳۳٫۴ میلیون تَن برآورد می‌شود.

ازبکستان پرجمعیت‌ترین کشور در میان کشورهای آسیای میانه است. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر این کشور تاشکَند است. زبان رسمی این کشور ازبکی است و با خط لاتین و خط سیریلیک نوشته می‌شود. واحد پول این کشور سوم ازبکستان نام دارد.

مسلمانان ۸۰ درصد از جمعیت ازبکستان را تشکیل می‌دهند. ۵ درصد از جمعیت این کشور نیز پیرو کلیسای ارتدکس روسی می‌باشند. ۱۵ درصد نیز پیرو دیگر ادیان یا بی‌دین هستند. نظام حکومتی این کشور سکولار است. زبان روسی همچنان در این کشور پرکاربرد بوده و رایج‌ترین زبان آموزشی در مدارس این کشور است. در برخی مناطق جنوبی این کشور که اغلب اقوام تاجیک در آنجا زندگی می‌کنند نیز زبان فارسی رایج است.

ازبکستان در آسیای میانه و در کنار جاده ابریشم، شامل شهرهای باستانی و تاریخی بسیاری است و سمرقند، بخارا، خیوه، ترمذ و شهر سبز از مهم‌ترین و کهن‌ترین شهرهای این سرزمین هستند.

منطقه کنونی ازبکستان از مناطق باستانی ایرانی‌زبان بود که بعدها با کوچ فزاینده ترک‌تباران، زبان‌های ترکی در آن رایج شد. دو شهر بزرگ سمرقند و بخارا در این کشور همچنان پارسی‌گو هستند. آمارهای رسمی این کشور، درصد تاجیکان پارسی‌گوی ازبکستان را حدود ۵ درصد اعلام می‌کند. آماری که در محافل پژوهشی با شک و تردید روبه‌رو شده‌است. تاجیک‌های سراسر ازبکستان بر این پافشاری دارند که این نمایه بیشتر به ۲۵ تا ۳۰ درصد نزدیک است و بر این تأکید دارند که تاجیک‌ها ۷۰ درصد جمعیت سمرقند، پایتخت پیشین و دومین شهر بزرگ ازبکستان و بیش از ۹۰ درصد مردم بخارا را تشکیل می‌دهند.

جمعیت امروزی ازبک‌ها نشان‌دهنده درجات گوناگونی از تنوع ناشی از ترافیک بالای مسیرهای هجوم اقوام از طریق آسیای میانه می‌باشند چرا که جمعیت موجود در آسیای میانه توسط قبایل ایرانی و سایر مردم هندواروپایی و همین‌طور چندین حمله شدید از ناحیه مغول‌ها و ترکها تحت تأثیر قرار گرفته‌است. بر اساس مطالعات اخیر ژن‌شناسی دانشگاه آکسفورد، ژن ازبک‌ها ترکیبی از مردمان ایرانی و مغول‌ها است.

معدن طلای مورونتا در کویر قزل‌قوم ازبکستان، بزرگ‌ترین معدن طلای روباز جهان است و با تولید سالانه ۶۶ تن، در جایگاه دومین تولیدکننده طلای جهان قرار دارد. ازبکستان از تولیدکنندگان عمدهٔ پنبه در جهان است.

شوکَت میرامانوویچ میرضیایف، رئیس‌جمهور دوم این کشور از زمان استقلال، دگرگونی‌های عمده‌ای را باعث شده و از جمله برده‌داری در کشتزارهای پنبه و کار کودکان را ممنوع کرده‌است. او همچنین اصلاحات مالیاتی انجام داده و چهار منطقه آزاد اقتصادی در کشور ایجاد کرده‌است.

بخشودن بسیاری از زندانیان سیاسی و بهبود روابط با کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان و افغانستان از دیگر اقدامات اوست. به ویژه روابط سرد چندین ساله دوشنبه و تاشکند پس از مرگ اسلام کریموف، رئیس‌جمهور سابق ازبکستان رو به بهبود است.

انرژی‌های تجدیدپذیر بیش از ۲۳ درصد از بخش‌های انرژی ازبکستان را تشکیل می‌دهند. از این میزان ۲۱٫۴ درصد آن مربوط به نیروی برق‌آبی و دو درصد دیگر مربوط به انرژی خورشیدی است.