Brama Floriańska w Krakowie
Brama Floriańska (Brama św. Floriana) – średniowieczna brama miejska z basztą, położona na Starym Mieście w Krakowie u końca ulicy Floriańskiej, przy skrzyżowaniu z ulicą Pijarską. Stanowi pozostałość po dawnych murach miejskich. Jest jedną z ośmiu krakowskich bram obronnych obok Sławkowskiej, Grodzkiej, Wiślnej, Mikołajskiej, Rzeźniczej (na Gródku), Szewskiej, Nowej i Pobocznej.
W XIII i XIV wieku Kraków otoczono murem. Źródła pisane wspominają o Bramie Floriańskiej od 1307 roku. Przez bramę biegł trakt do Kleparza koło Kościoła św. Floriana; od niej też zaczynała się Droga Królewska na Wawel.
Obecna budowla w swojej najstarszej części pochodzi z przełomu XIII i XIV wieku. W latach 1565–1566 w pobliżu Bramy Floriańskiej zbudowany został Arsenał Miejski. W XVI w. mieściły się w Bramie stajnie miejskie. W 1694 r. przeprowadzony został jej gruntowny remont.
Na początku XIX wieku planowano zburzyć mury. W ich obronie stanął prof. Feliks Radwański, który pisał: „Chronią one przed wiatrami wiejącymi pod Kościół Mariacki od Kleparza. Niedobre to wiatry, bo smrody i śmieci znosić będą, a także bezbożnie podwiewać spódnice Paniom Matkom i Żonom”[1]. 13 stycznia 1817 r. Radwański wywalczył w senacie Rzeczypospolitej Krakowskiej decyzję o pozostawieniu dla potomnych fragmentów średniowiecznej fortyfikacji. Zachowano więc części murów, w tym Barbakan i Bramę Floriańską.
W roku 1882 ocalono Bramę przed wyburzeniem po raz drugi. Uczynił to książę Władysław Czartoryski. Postanowił utworzyć w baszcie nad bramą, rodową kaplicę Czartoryskich. Rada miasta wyraziła zgodę pod warunkiem, że brama i baszta będą miały wygląd taki jak w połowie XVIII wieku. W 1889 ukończono kaplicę i konsekrował ją kardynał Albin Dunajewski.
Ponownie rozebranie bramy planowano na początku XX wieku, gdy w mieście uruchamiano tramwaj elektryczny. Linia miała biec przez bramę, ale tramwaj nie mieścił się w niej. Ostatecznie postanowiono pogłębić przejazd i bramę ocalono.
![Brama w 1907](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Florian_Gate_in_Krak%C3%B3w_%281907%29.jpg/174px-Florian_Gate_in_Krak%C3%B3w_%281907%29.jpg)
![Wygląd Bramy i jej barbakanu przed wyburzeniem murów obronnych, na rycinie z 1857](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/MZK_002_Nr_12_Das_Florianitor_in_Krakau_-_Tafel_Gesamtansicht_Essenwein.jpg/363px-MZK_002_Nr_12_Das_Florianitor_in_Krakau_-_Tafel_Gesamtansicht_Essenwein.jpg)
![Brama od północy, z Barbakanu](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/0354_20100523_Krakow_Florian_Gate.jpg/152px-0354_20100523_Krakow_Florian_Gate.jpg)
![Brama Floriańska i mur obronny z Baszty Pasamoników](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/MuryObronneIBramaFloria%C5%84ska-WidokZBasztyPasamonik%C3%B3w-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg/169px-MuryObronneIBramaFloria%C5%84ska-WidokZBasztyPasamonik%C3%B3w-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg)
![Brama Floriańska nocą](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/BramaFloria%C5%84ska-Noc-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg/169px-BramaFloria%C5%84ska-Noc-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg)
![Kaplica Czartoryskich](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Princes_Czrtoryski_Family_chapel%2C_St._Florian%27s_Gate%2C_Pijarska_street%2C_Old_Town%2C_Krakow%2C_Poland.jpg/157px-Princes_Czrtoryski_Family_chapel%2C_St._Florian%27s_Gate%2C_Pijarska_street%2C_Old_Town%2C_Krakow%2C_Poland.jpg)
![Kaplica w Bramie](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Chapel%2C_St._Florian%27s_Gate%2C_Pijarska_street%2C_Old_Town%2C_Krakow%2C_Poland.jpg/150px-Chapel%2C_St._Florian%27s_Gate%2C_Pijarska_street%2C_Old_Town%2C_Krakow%2C_Poland.jpg)
![Płaskorzeźba Orła Piastowskiego projektu Jana Matejki, nad wejściem od Barbakanu, 1820](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/BramaFloria%C5%84ska-Orze%C5%82Piastowski-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg/202px-BramaFloria%C5%84ska-Orze%C5%82Piastowski-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg)
![Płaskorzeźba św. Floriana nad wejściem od strony południowej, XVIII wiek](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/BramaFloria%C5%84ska-P%C5%82askorze%C5%BAba%C5%9AwFloriana-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg/169px-BramaFloria%C5%84ska-P%C5%82askorze%C5%BAba%C5%9AwFloriana-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg)
Dodaj komentarz