ရွှေတိဂုံစေတီတော်

( Szwedagon )

Szwedagon (birm. ရွှေတိဂုံစေတီတော် /ʃwèdəɡòʊɴ pʰəjá/; dosł. „złota pagoda z Dagon”; mon. ကျာ် လ္ဂုၚ် /tɕaɪʔ təkɜ̀ŋ/) – świątynia buddyjska w Rangunie (niegdyś Dagon), byłej stolicy Mjanmy. Wierzy się, iż została wybudowana 2500 lat temu na zlecenie króla Okkalapy. Chociaż w jej nazwie jest słowo "pagoda" to jako budowla sakralna jest typową stupą. Uważana powszechnie za jedno z najświętszych miejsc Mjanmy (obok Świątyni Mahamuni w Mandalaj oraz Złotej Skały).

To, co czyni tę stupę wyjątkową pośród tego rodzaju sakralnych budowli jest to, że zawiera w sobie Sandaw (Włosy z Głowy) Buddy Gotamy (ponoć 8 włosów). Przechowywane są one razem z niezliczoną ilością skarbów: złota i kosztowności wewnątrz stupy. Dodatkowo udekorowana jest dziesięcioma cennymi częściami. Stupa jest usytuowana na szczycie wzniesienia "Thein Gottara", które jest najwyższym wzniesieniem...Czytaj dalej

Szwedagon (birm. ရွှေတိဂုံစေတီတော် /ʃwèdəɡòʊɴ pʰəjá/; dosł. „złota pagoda z Dagon”; mon. ကျာ် လ္ဂုၚ် /tɕaɪʔ təkɜ̀ŋ/) – świątynia buddyjska w Rangunie (niegdyś Dagon), byłej stolicy Mjanmy. Wierzy się, iż została wybudowana 2500 lat temu na zlecenie króla Okkalapy. Chociaż w jej nazwie jest słowo "pagoda" to jako budowla sakralna jest typową stupą. Uważana powszechnie za jedno z najświętszych miejsc Mjanmy (obok Świątyni Mahamuni w Mandalaj oraz Złotej Skały).

To, co czyni tę stupę wyjątkową pośród tego rodzaju sakralnych budowli jest to, że zawiera w sobie Sandaw (Włosy z Głowy) Buddy Gotamy (ponoć 8 włosów). Przechowywane są one razem z niezliczoną ilością skarbów: złota i kosztowności wewnątrz stupy. Dodatkowo udekorowana jest dziesięcioma cennymi częściami. Stupa jest usytuowana na szczycie wzniesienia "Thein Gottara", które jest najwyższym wzniesieniem w okolicy Rangunu. Całkowita waga zebranego tutaj złota może dzisiaj dochodzić do 9 ton.

Ostatnia generalna renowacja stupy miała miejsce w 1871 r. w czasie rządów króla Mindona. Niektóre budynki zatem powoli niszczeją (np. Shwehtidaw) z powodu deszczów i braku remontów od tamtego czasu. Obecnie są prowadzone prace renowacyjne i zbiórki pieniędzy oraz kosztowności na ten cel.

 Szwedagon, litografia, 1825 Kompleks świątynny na rycinie z XIX wieku.

Co się działo ze stupą do XIV wieku – niewiele wiadomo. W roku 1372, król Binnya, władca królestwa Hanthawaddy, odwiedził Rangun by odnowić stupę. Następnie królowie Mjanmy sukcesywnie odnawiali ją lub przebudowywali, aż pięć wieków temu osiągnęła kształt, który posiada do dzisiaj. Małe miasteczko Okkala od tego czasu rozrosło się do dzisiejszego Rangunu, a swą chwałę zawdzięcza stupie która wznosi się nieopodal na wzgórzu.

Szwedagon zdobyła sobie wielką wagę jako miejsce buddyjskiego kultu religijnego od czasów królestwa dynastii Mon z Bago przez władanie Binnya U, Binnya Dammayaza, Binnyarana, Binnyawaru, i Binnyagyan. Lecz to za czasów królowej Shin Sawpu pojawił się kształt, który jest podstawą dzisiejszego wyglądu stupy. Shinsawpu, królowa regentka z Hantharwaddy, w latach 1455-62 rozbudowała stupę dodając tarasy, balustradę i kilka murów otaczających miejsce kultu, a także podarowała duży obszar ziemi przylegający do stupy na przyszłe inwestycje religijne. Legendy podają, ze udekorowała stupę od szczytu po podstawę w złote liście odpowiadające jej wadze. Ustanowiła też miasto na północny zachód od stupy, które dzisiaj jest zwane Myenigone, tak by mogła stamtąd doglądać prac inżynieryjnych mających miejsce przy stupie. Jej brat, bezpośredni potomek Binnyagyana podniósł wysokość stupy do 92 metrów.

Król Dhammazedi, zięć i sukcesor Shinsawpu, zapisał w inskrypcjach kamiennych legendę powstania stupy. Także on podarował stupie wielki dzwon brązowy, który według legendy miał ważyć 180,000 vissów (276 ton). Dzwon ten został zdjęty, by być przetopiony na armaty przez portugalskiego awanturnika Phillippe de Brito, około roku 1608. Wielki dzwon nosił miano Dhamazedi i ponoć był wtedy największym dzwonem na świecie. Jednak w drodze do Than Lyin (Syriam), gdzie Portugalczyk miał swą siedzibę, dzwon utonął wraz ze statkiem w rzece.

Cześć stupie i złożonym w niej reliktom oddawali Bayinnaung, jego syn Nandabayin, a także Anaukpetlun, Minredeippa, i Tharlun. Król Alaungphayar kazał odnowić stupę za swoich rządów. Król Shinbyushin, władca Avy, podniósł stupę do jej dzisiejszej wysokości w 1774 r. i dodał nową "koronę" (Htee) ważącą ponoć tyle samo co on sam w złocie. Król Singu, syn króla Sinbyushin, w 1778 r. ponownie przebudował stupę i ufundował nowy brązowy dzwon ważący 55,555 vissów (ok. 85 ton). Stoi on na północno-zachodniej części podstawy stupy.

Po pierwszej wojnie angielsko-birmańskiej w 1824, dzwon został zrabowany przez Anglików. Podczas transportu zatonął on w rzece. Później został wydobyty i publicznym sumptem przywrócony na teren stupy. Król Tharrawaddy w 1841 r. założył miasto na zachód od stupy, której ofiarował 12 vissów (18,4 kg) czystego złota i ufundował dzwon o wadze 26 000 vissów (ok. 40 ton). Dzwon ten zawieszono w północno-wschodnim rogu platformy.

Król Mindon, który założył miasto Mandalaj w 1857, wysłał nową złotą "koronę" parowcem do Ragunu w październiku 1871, kiedy dolna Mjanma była już pod okupacją brytyjską. W 1919 nieco uszkodził stupę i musiano naprawić "diamentowy pąk" i wymienić kilka płatów złota w ciągu następnych dwóch lat (co stanowiło koszt miliona rupii).

Stupa wielokrotnie opierała się wpływom atmosferycznym, dzikości przyrody, trzęsieniom ziemi (w latach 1564, 1628, 1649, 1661, 1664, 1769, 1888, i 1919) oraz poważnemu pożarowi w 1931. Wciąż trwa i jest otaczana czcią. Ralph Fitch powiedział o stupie "To najmagiczniejsze miejsce na całym świecie".

Photographies by:
Statistics: Position
913
Statistics: Rank
119281

Dodaj komentarz

To pytanie sprawdza czy jesteś człowiekiem i zapobiega wysyłaniu spamu.

Bezpieczeństwo
758614932Click/tap this sequence: 3725

Google street view

Where can you sleep near Szwedagon ?

Booking.com
491.055 visits in total, 9.210 Points of interest, 405 Cele, 61 visits today.