Budda Śakjamuni nie zostawił po sobie żadnych bezpośrednich przekazów. Całą wiedzę przekazał swoim uczniom, którzy po jego śmierci spisali je. Historia buddyzmu opiera się jednak także na przekazie ustnym.

Podczas swego 45-letniego nauczania Budda przemierzał północne Indie. Najpierw przekazywał głównie nauki Therawady, które służyły uwalnianiu się z własnego cierpienia. To na nich opierają się nauczania Wielkiej Drogi, które podkreślają znaczenie mądrości i współczucia, które z kolei pozwalają pomagać nie tylko sobie, ale też innym. Na końcu Budda przekazał nauki Wadżrajany zmierzającej do rozpoznania natury umysłu.

Buddyzm Therawady rozprzestrzenił się w sto lat po Buddzie aż po Iran i Azję Centralną. W I w. n.e. nauki Wielkiej Drogi dostały się do północnych Indii, a tam między V w., a VIII w. nastąpił okres ich dużego rozkwitu. W tym samym czasie w Tybecie znano już podstawy Diamentowej Drogi.

W ciągu XI i XII wieku buddyzm Therawady (tzw. buddyzm południowy) zadomowił się w krajach Azji południowo-wschodniej: na Sri Lance, Tajlandii, Birmie, częściowo w Wietnamie, Indonezji, a także w Kambodży, Laosie i na Bali. Natomiast buddyzm Mahajany i Wadżrajany (tzw. buddyzm północny) umocnił się w Centralnej i Wschodniej Azji, czyli w Chinach, Japonii, części Wietnamu, Korei i w Tybecie, a od początku XVI wieku także w Mongolii.

Paradoksalnie, buddyzm zaczął zanikać w kraju swego pochodzenia – w Indiach. Na przełomie I i II tysiąclecia islamscy agresorzy zaczęli podbój Indii. Do roku 1100 buddyzm został całkiem zniszczony w Kaszmirze. Nauczyciele i praktykujący uciekali na Nizinę Środkowoindyjską lub przez góry do Tybetu. 100 lat później muzułmanie opanowali cały kraj. W końcowym okresie buddyzmu w Indiach nauczyciele buddyjscy skoncentrowali się na przenoszeniu nauk do krajów, które się na nie otworzyły. Dzięki temu nauki buddyjskie przetrwały, mimo spustoszenia Indii. Książki palone przez muzułmanów były już przetłumaczone na inne języki i zapoznawano już z nimi odległą ludność Azji.

Buddyzm wywarł wielki wpływ na kulturę krajów, które go wtedy przyjęły, np.: starożytne Indie, Japonia, Tybet, czy Chiny. Buddyjski uniwersytet w Nalandzie na długie stulecia stał się ośrodkiem życia umysłowego Indii. Podróżujący kupcy przenosili do innych krajów wieści o naukach buddyjskich. Zaciekawieni ludzie zapraszali buddystów z Indii, a ci nauczali tam ludność nowej religii. Czasem nowe nauki wspierali wielcy królowie, jak Aśoka w Indiach, Trisong Detsen w Tybecie czy nawet cesarze chińscy. Innym ważnym czynnikiem, który miał wpływ na szerzenie nauk buddyjskich poza Indiami, było skodyfikowanie pism buddyjskich, co stanowiło podstawę dla studiów filozofii buddyjskiej, a także prowadziło do dalszego rozprzestrzeniania się nauk.

Już w XIX w. uczeni brytyjscy, rosyjscy, niemieccy i francuscy zajmowali się tekstami buddyjskimi. Rozpoczynając od akademickich zainteresowań, niektórzy Europejczycy w końcu zmieniali religię na buddyzm. Tak powstały pierwsze wspólnoty buddyjskie w Europie. W XX wieku rozpoczął się nowy okres w historii buddyzmu: spotkanie z Zachodem. Nasilił się on wraz z wypędzeniem lamów z Tybetu przez Chińczyków. Wraz z przełomem w myśleniu świata zachodniego w latach sześćdziesiątych rozpoczęły się poszukiwania sensu i treści życia, a głębokie nauki buddyjskie odpowiadały na wiele pytań również w naszej kulturze. W tym czasie tysiące ludzi na Zachodzie zaczęło praktykować buddyzm i dołączać do wspólnot buddyjskich.

Tymczasem w Azji zainteresowanie buddyzmem się zmniejsza. Po inwazji Chin na Tybet w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, kultura Tybetu została prawie całkowicie zniszczona. Największe duchowe otwarcie na nauki buddyjskie ma w XXI wieku miejsce przede wszystkim w zachodniej części świata.