भारत में जातिवाद ( Stany i kasty w Indiach )

Stany i kasty w Indiach – system zamkniętych, endogamicznych grup społecznych w Indiach, do których przynależność jest dziedziczna. Na Zachodzie do tej pory pokutuje szereg nieporozumień dotyczących indyjskiego systemu kastowego, przede wszystkim ze względu na mylenie dwóch pojęć typowych dla hinduizmu:

  1. pojęcia warny, czyli stanu społecznego, podobnego do średniowiecznych europejskich koncepcji społecznych,
  2. pojęcia kasty, typowo indyjskiego, określanego w językach indyjskich terminem dźati (dewanagari: जाति), dosłownie „urodzenie”.

Podczas gdy system początkowo trzech, później czterech warn, ćaturwanja był być może rzeczywistością społeczną w zamierzchłej starożytności wśród indoeuropejskich Ariów, a w późniejszym okresie li tylko postulatem niektórych prawodawców hinduskich, nigdy w pełni nie zrealizowanym, to pojęcie kasty zawsze było podstawową kategorią społeczną, nawet obecnie pomimo prawnego zniesienia systemu kastowego po uzyskaniu przez Indie niepodległości w 1947 roku. Druga przyczyna zamętu to powszechne poza Indiami zakładanie ekonomicznego uprzywilejowania pewnych kast, wiążące się z uciskiem innych, co zupełnie nie odpowiada realiom społecznym.

W indyjskim systemie kastowym wyróżniono ok. 3 tys. kast i podkast.

Cele