زبان فارسی باستان ( Język staroperski )

Język staroperski – wymarły język irański, wraz z awestyjskim i medyjskim, używany w okresie staroirańskim.

Korpus języka staroperskiego zawiera głównie napisy na glinianych tabliczkach z Persji z okresu od ok. 600 p.n.e. do 300 p.n.e. Zapiski w języku staroperskim znalezione zostały również w dzisiejszym Iraku, Turcji i Egipcie. Najważniejszym z nich jest inskrypcja z Behistun.

Nie wiadomo, kiedy dokładnie zaczęto posługiwać się staroperskim. Zgodnie z założeniami historyków, językiem staroperskim posługiwało się plemię Parsuwaszy, które na początku pierwszego tysiąclecia p.n.e. dotarło na Płaskowyż Irański, a następnie przemieściło się na teren obecnej prowincji Fars. Język ten stał się oficjalnym językiem dynastii Achemenidów. Źródła asyryjskie z IX wieku p.n.e., choć stanowią najwcześniejszą dokumentację perskiej i medyjskiej obecności na Płaskowyżu Irańskim i dostarczają wiele informacji nt. chronologii, przedstawiają jednak rozmieszczenie geograficzne starożytnych Persów jedynie ogólnikowo. Gdy Parsuwasze pojawiają się po raz pierwszy w dokumentach z czasów Salmanasara III, umiejscowieni są w okolicach jeziora Urmia. Dokładna tożsamość plemienia Parsuwaszy nie została jeszcze określona, ale z lingwistycznego punktu widzenia wyraz ten odpowiada staroperskiemu wyrazowi pārsa, wywodzącemu się z wcześniejszego *pārćwa. Ponieważ staroperski zawiera wiele zapożyczeń z innego staroirańskiego języka, medyjskiego, jest prawdopodobne że staroperskim posługiwano się przed czasami Achemenidów i przez większość pierwszej połowy pierwszego tysiąclecia p.n.e.