Stećak ( Steçaku )

Steçaku ( Serbian Cyrillic , shqiptohet [stěːtɕak] ) ose Steçi në shumës ( Serbian Cyrillic , shqiptohet [stěːtɕtsi] ) është emri për gurët e varreve monumentale mesjetare, që shtrihen të shpërndara në pjesë të ndryshme të territorit të Bosnje dhe Hercegovinën, si edhe në pjesët kufitare midis Bosnje-Hercegovinës dhe Kroacisë, Malit të Zi dhe Serbisë. Rreth 60,000 prej tyre gjenden brenda kufijve të Bosnjës dhe Hercegovinës moderne dhe pjesa tjetër, ose rreth 10,000 varre gjenden në territorin e Kroacisë (4,400), Malit të Zi (3,500) dhe Serbisë (2,100), si edhe në më shumë se 3,300 vende të ndryshme, ku mbi 90% të tyre janë në gjendje te keqe dhe të pa mir.mbajtura

Duke u shfaqur në mesin e shekullit të 12-të, me fazën e parë në shekullin e 13-të, zakoni i prerjes dhe përdorimit të gurëve të varreve steçi arriti kulmin e tij në shekullin e 14-të dhe të 15-të, përpara se të ndërpritej në fillim të shekullit të 16-të gjatë pushtimit osman të Bosnje-Hercegovinës . Varret ishin pjesë e një tradite të zakonshme midis pasuesve të Kishës Boshnjake, Katolike dhe Ortodokse njësoj, dhe përdoreshin si nga popullsia sllave ashtu edhe nga ajo vllehe .

Steçit janë regjistruar në Listën e Trashëgimisë Botërore nga UNESCO që nga viti 2016, me një përzgjedhje prej rreth 4,000 monolitesh individuale, të grupuara në nekropole në 28 vendndodhje, nga të cilat 22 ndodhen në Bosnje dhe Hercegovinë, dy në Kroaci, tre në Mal të Zi dhe tre në Serbi. Një nga koleksionet më të ruajtura të këtyre gurëve të varreve është Radimlja, në perëndim të Stolacit në Bosnje dhe Hercegovinë.